De “Zwarte Sarah” (Sara la Noire), ook bekend als Sara-la-Kali in het Romani, wordt vereerd als de beschermheilige van de Roma-gemeenschap. Het centrum van haar verering is Saintes-Maries-de-la-Mer in de Camargue, Zuid-Frankrijk, dat een belangrijke bedevaartsplaats voor Roma is.

Er bestaan verschillende legendes over haar oorsprong:

• Dienstmaagd van de Heilige Maria’s: De meest gangbare legende stelt dat Sara de dienstmaagd was van een van de “Drie Maria’s” (Maria Salomé en Maria Jacobé), die volgens de overlevering na de kruisiging van Jezus per boot in de Camargue aankwamen. Sara zou bij hen zijn geweest tijdens deze reis vanuit Palestina.
• Lokale prinses: Een andere legende beschrijft Sara als een plaatselijke prinses van hoge afkomst die de Heilige Maria’s verwelkomde toen ze in de Camargue aankwamen.
• Roma van geboorte: Volgens een andere traditie was Sara een van de eerste Roma die het christendom omarmde en een leider van haar stam aan de oevers van de Rhône.

Ondanks de verschillende verhalen over haar oorsprong, is Zwarte Sarah een belangrijk symbool voor de Roma. Elk jaar, op 24 en 25 mei, komen duizenden Roma uit heel Europa naar Saintes-Maries-de-la-Mer voor een grote bedevaart ter ere van haar. Tijdens deze festiviteiten wordt een beeld van Zwarte Sarah in processie naar de zee gedragen voor een zegening.

Sommige geleerden zien een mogelijke link tussen de verering van Zwarte Sarah en de hindoeïstische godin Kali (“de zwarte”). Dit zou verband kunnen houden met de oorsprong van de Roma in Noord-India rond de 9e eeuw. Er wordt gesuggereerd dat de figuur van Zwarte Sarah een syncretische, gekerstende manifestatie van Kali zou kunnen zijn.

Hoewel Zwarte Sarah een centrale figuur is in de volksreligiositeit van de Roma en vele katholieke pelgrims, wordt ze niet officieel erkend als heilige door de Rooms-Katholieke Kerk. Haar standbeeld bevindt zich in de crypte van de kerk van Saintes-Maries-de-la-Mer, waar het door pelgrims wordt bezocht en waar geloften en offers worden gebracht.